Η ισχυρή θέληση αρκεί για να κόψει κανείς το τσιγάρο

Της Πεννυς Μπουλουτζα

Σε λίγες μέρες η Ελλάδα σβήνει το τσιγάρο. Εσείς;

Η επικείμενη εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος σε κλειστούς δημόσιους χώρους και η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος βρίσκει τους καπνιστές σε κρίσιμο για τη ζωή τους σταυροδρόμι. Μπορώ να τα καταφέρω; Οι ειδικοί γιατροί τονίζουν ότι το Α και το Ω για την επιτυχία είναι η αποφασιστικότητα του καπνιστή και αρωγός στην προσπάθειά του τα ειδικά ιατρεία διακοπής του καπνίσματος, στα οποία τα ποσοστά επιτυχίας κυμαίνονται μεταξύ 45% και 75%.

Σύμφωνα με τα όσα τόνισε στην «Κ» η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών, πνευμονολόγος, διευθύντρια Κέντρου Διακοπής Καπνίσματος στο Ευγενίδειο Θεραπευτήριο, κ. Χριστίνα - Γεωργία Γκράτζιου, η διακοπή του καπνίσματος δεν είναι εύκολη διαδικασία και η θέληση και η αποφασιστικότητα εκ μέρους του καπνιστή είναι καθοριστική. Είναι ενδεικτικό ότι 70% των καπνιστών επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα, αλλά μόνο το 20%-30% το επιχειρούν κάθε χρόνο. Από αυτούς, 3%-5% το επιτυγχάνουν μόνοι τους χωρίς βοήθεια.

Οι υπόλοιποι αδυνατούν να αντιμετωπίσουν μόνοι τους τα συμπτώματα στέρησης, που είναι: έντονη ανησυχία, κακή διάθεση, εκνευρισμός, αυξημένο αίσθημα πείνας, τα οποία συνήθως διαρκούν από μία εβδομάδα έως ένα μήνα.

Ζητούν βοήθεια

Για όσους χρειαστούν βοήθεια υπάρχουν τα ειδικά ιατρεία διακοπής καπνίσματος, όπου κάθε καπνιστής εντάσσεται σε προσωπικά επιλεγόμενο πρόγραμμα βοήθειας και απεξάρτησης από το κάπνισμα, που διαρκεί 2-3 μήνες με θεραπευτική αγωγή και τακτική ιατρική παρακολούθηση.

Σύμφωνα με την κ. Γράτζιου, ο πρώτος μήνας του προγράμματος είναι ο χρόνος «κλειδί» για την επιτυχία της προσπάθειας. «Εχουμε παρατηρήσει ότι τα άτομα που σταμάτησαν τις επισκέψεις την πρώτη - δεύτερη εβδομάδα του προγράμματος δεν είχαν μεγάλη επιτυχία στη διακοπή του καπνίσματος.

Αντίθετα, τα άτομα που τηρούν τουλάχιστον τον πρώτο μήνα τακτικές επισκέψεις έχουν μεγάλο ποσοστό επιτυχίας, που ξεπερνάει το 50%. Για όσους ακολουθήσουν το τρίμηνο πρόγραμμα το ποσοστό φτάνει το 80%».

Προληπτικά

Ο μέσος όρος ηλικίας όσων ζητούν βοήθεια είναι 40-45 ετών. «Τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρούμε μία διαφοροποίηση σε σχέση με παλαιότερα, αφού πλέον ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 15% είναι άτομα ηλικίας κάτω των 30 ετών.

Οι συμμετέχοντες κατά το πλείστον είναι υγιείς. Είναι καπνιστές που κινητοποιούνται είτε για να προλάβουν πρόβλημα υγείας είτε για να αλλάξουν την εικόνα τους, δεν τους αρέσει να καπνίζουν και να μυρίζουν καπνό. Η πλειονότητα αυτών έχει προσπαθήσει να διακόψει το κάπνισμα 3-4 φορές πριν απευθυνθεί στους ειδικούς. Υπάρχουν όμως κι αυτοί που φοβούνται να προσπαθήσουν μόνοι τους γιατί καπνίζουν πολλά τσιγάρα και θεωρούν ότι είναι αδύνατο να αλλάξουν τη συνήθειά τους από τη μία στιγμή στην άλλη».

Στη χώρα μας λειτουργούν περί τα 35-40 ιατρεία διακοπής καπνίσματος, τα οποία, ωστόσο, δεν επαρκούν για να καλύψουν της ανάγκες των καπνιστών. (Αντικαπνιστική ενημερωτική εκστρατεία έχουν ξεκινήσει το ραδιόφωνο και η τηλεόραση του ΣΚΑΪ, με σχετικά σποτ και ενημέρωση από ειδικούς.)

Και στις φυλακές

Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος λειτουργεί και στις φυλακές Κασσαβέτειας, με πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο καθηγητής Πνευμονολογίας και πρύτανης του πανεπιστημίου κ. Κων. Γουργουλιάνης, αφορμή για τη λειτουργία του ιατρείου στις φυλακές στάθηκε η επιθυμία πολλών κρατουμένων να κόψουν το κάπνισμα. Στο πρόγραμμα, το οποίο εφαρμόζεται εδώ και έξι μήνες, εντάχθηκαν 62 καπνιστές εκ των οποίων ολοκλήρωσαν την αγωγή (φαρμακευτική ή/και συμβουλευτική παρέμβαση) οι 32 (51,61%). Από αυτούς οι 13 (ποσοστό 21%) κατάφεραν να κόψουν το κάπνισμα.

«Ακαπνος μετά 40 χρόνια»

Μόλις το 3%-5% όσων επιχειρούν να κόψουν το κάπνισμα χωρίς βοήθεια το επιτυγχάνουν. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκει ο κ. Αντώνης Φαρσινός, 63 ετών, πρώην καπνιστής επί 40 χρόνια, που εδώ και δύο χρόνια δηλώνει «άκαπνος». «Ολα αυτά τα χρόνια», λέει στην «Κ», «το κάπνισμα είχε γίνει μία διαδικασία ακριβή, στο πλαίσιο πάντα της «απόλαυσης» και της «αισθητικής». Π.χ. ακριβές πίπες, ακριβά τσιγάρα, ακριβοί αναπτήρες, μερικοί μάλιστα παραγγελία από το εξωτερικό. Και όλα αυτά ήταν μία επιπλέον εξάρτηση. Ο δεσμός, δηλαδή, με τα μικροαντικείμενα που είχαν σχέση με το τσιγάρο». Και συνεχίζει: «Το έκοψα όταν φοβήθηκα. Εξαιτίας κάποιου ερεθισμού στον λαιμό, έβηξα δυνατά και είδα αίμα. Αυτό ήταν. Απεδείχθη ότι ο ερεθισμός δεν οφειλόταν στο κάπνισμα, όμως φοβήθηκα τόσο πολύ, που το έκοψα αμέσως». Η τεχνική που ακολούθησε ήταν απλή, απλώς δεν αγόρασε άλλο πακέτο τσιγάρα. «Ξέρω πια», σημειώνει, «ότι άμα θέλεις να κόψεις το τσιγάρο το μόνο που χρειάζεται είναι να το βγάλεις από το κεφάλι σου. Να το αποσυνδέσεις από οποιαδήποτε λειτουργία. Σήμερα ούτε που μου λείπει. Είναι σαν να απαλλάχθηκα από μία κακιά παρέα».
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_31/05/2009_316589